Echt Judasoor

Het judasoor is een opvallende, roodbruin gekleurde paddenstoel met de vorm van een oor, die zowel op dood als op levend hout kan groeien. De zwam wordt het meest aangetroffen op vlierstruiken maar kan soms ook op andere bomen verschijnen zoals esdoorns, iepen, essen, wilgen, populieren en paardenkastanjes (4) - in zeldzame gevallen zelfs op eiken (11). Op de Balkan groeit de soort bovendien op robinia, linde, beuk, gele kornoelje, walnoot, appel, moerbei, vuilboom en pruim (9). Meestal blijven de "oortjes" klein (enkele centimeters doorsnee), maar onder optimale omstandigheden kunnen ze 8 tot 12 cm groot worden. In verse toestand zijn ze taai-elastisch van structuur, maar wanneer ze uitdrogen worden ze hard en bros. Zelfs in uitgedroogde toestand worden er nog sporen afgegeven (6). Het oppervlak is bedekt met kleine grijze donshaartjes. Er kunnen "aders" overheen lopen, die de paddenstoel nog meer op een oor doen lijken (7). De zwam veroorzaakt witrot door vooral de lignine uit het hout af te breken (2). De vruchtlichamen kunnen ruim 1 jaar oud worden (10).

De genusnaam Auricularia betekent: "oorvormig" of "als een oor". De Nederlandse naam "judasoor" en de Latijnse soortnaam auricula-judae zijn afgeleid van het volksgeloof dat de apostel Judas zich uit wroeging aan een vlierboom zou hebben verhangen, nadat hij Jezus had overgeleverd aan zijn vijanden (7). Hirneola auricula-judae en Auricularia auricula zijn synoniemen van Auricularia auricula-judae.

In Europa wordt het judasoor niet beschouwd als een smakelijke paddenstoel, maar in de Chinese keuken wordt hij veel gebruikt. In de kruidengeneeskunde werd de zwam vroeger benut als geneesmiddel tegen keelpijn en oogontstekingen, en als bloedstelpend middel (3,7,8). In Bolivia worden vruchtlichamen van de paddenstoel gegeten door apen (5).