Gestippeld schildmos

Gestippeld schildmos groeit op de schors van loofbomen: eik, beuk, linde, fruitbomen, soms ook walnoot en tamme kastanje (9), meestal vrijstaande bomen aan de bosrand of in een bomenrij langs een weg (2,4). Dit korstmos is lichtbehoevend, stikstofminnend en niet erg gevoelig voor vervuiling (2,4). Om die reden breidt het zich in Denemarken uit (4). Het thallus is grijsblauw tot grijsgroen van kleur, en kan een doorsnee tot 8 cm hebben. Er zijn gladde of bijna gladde lobben aanwezig, niet meer dan 1 cm breed. De bovenzijde is niet berijpt, maar voorzien van talrijke witte, bloemachtige soralen en doet met enige fantasie denken aan een sterrenhemel. Apotheciën ontbreken in Nederland altijd en zijn in Frankrijk erg zeldzaam (5). De onderkant van de lobben is bruin, donkerder bij de rand en lichter bij het midden (2). De fluorescentie van het bladgroen in het korstmos varieert sterk met de seizoenen, vermoedelijk omdat de algpartner zich aanpast aan veranderingen in de lichtsterkte (3). In Zweden is gestippeld schildmos recentelijk voor het eerst gevonden op drie locaties: in de botanische tuin van Lund, in Mölnlycke en Göteborg, steeds in parkachtige omgeving (8).

Punctelia is afgeleid van het Latijnse woord punctum, dat “punt” of “plekje” betekent. De soortnaam subrudecta zou "onder de rommel" of "van onderen rommelig" kunnen betekenen. Verwantschappen binnen het geslacht Punctelia zijn onderzocht met moleculair-biologische technieken (1). Parmelia subrudecta, Parmelia helenae, en Parmelia maculato-sorediosa zijn synoniemen van Punctelia subrudecta (6,11). Volgens een artikel uit 2010 gaat het bij korstmossen in N.Amerika die op Punctelia subrudecta lijken, om drie andere soorten (7).

1. Alors D, Lumbsch HT, Divakar PK, Leavitt SD, Crespo A (2016) An integrative approach for understanding diversity in the Punctelia rudecta species complex (Parmeliaceae, Ascomycota). PLoS ONE 11(2):e0146537.
2. Association Française de Lichénologie. Punctelia subrudecta (Nyl.) Krog. Document op www.afl-lichenologie.fr.
3. Baruffo L, Tretiach M (2007) Seasonal variations of Fo, Fm, and Fv/Fm in an epiphytic population of the lichen Punctelia subrudecta (Nyl.) Krog. Lichenologist 39:555-565.
4. Christensen SN, Søchting U (2007) Notes on the genus Punctelia in Denmark. Graphis Scripta 19:13-16.
5. Gérault A. Punctelia subrudecta (Nyl.) Krog. Document op www.lichensmaritimes.org.
6. Krog, H. 1982. Punctelia, a new lichen genus in the Parmeliaceae. Nord J Bot 2:287-292.
7. Lendemer JC, Hodkinson BP (2010) A new perspective on Punctelia subrudecta (Parmeliaceae) in North America: previously rejected morphological characters corroborate molecular phylogenetic evidence and provide insight into an old problem. Lichenologist 42:405-421.
8. Malmqvist A, Westberg M, Hultengren S, Arvidsson L (2012) Daggig punktsköldlav och punktsköldlav – gamla och nya bekantskaper i Sverige. Svensk Bot Tidskr 106:3-10.
9.Truong C, Clerc P (2003) The Parmelia borreri group (lichenized Ascomycetes) in Switzerland. Bot Helv 113:49-61.
10. Van der Kolk HJ (2016) Pronectria oligospora: rode stipjes op gestippeld schildmos. Buxbaumiella 106:11-14.
11. Van Herk K, Aptroot A (2000) The sorediate Punctelia species with lecanoric acid in Europe. Lichenologist 32:233-246.