De geurige russula is een kleine, broze paddenstoel (hoeddiameter 1.5 tot 5 cm) met
bleke of wijnroze tinten. De
rand van de hoed is bij jonge vruchtlichamen glad, maar
bij oudere exemplaren gegroefd en knobbelig geribbeld. Het bovenste
dunne laagje van het
hoedoppervlak kan vanaf de rand gemakkelijk van de hoed worden
afgetrokken (4).
De plaatjes aan de onderzijde zijn aanvankelijk gebroken wit, maar
worden bij
toenemende rijpheid van de sporen bleekgeel en uiteindelijk maïsgeel.
De steel
van de paddenstoel is broos, gedeeltelijk hol en overal even dik of
naar de top
toe geleidelijk versmald. Het steeloppervlak is zuiver wit, maar kan
bij
ouderdom enigszins vergelen, vooral aan de steelbasis (2). Geurige
russulas
verschijnen dikwijls in wegbermen (6,7) of op half beschaduwde
grasvelden in
parken (5), maar relatief zelden in bossen (9). In Nederland staat de
zwam te
boek als een soort die vrijwel uitsluitend in wegbermen wordt
aangetroffen (7),
vooral op voedselarme bodem (6). De paddenstoel heeft een voorkeur voor
klei
vermengd met zand (5). Als ectomycorrhiza-partner is hij sterk gebonden
aan
(oude) eiken, maar in zeldzame gevallen kan hij ook bij andere
boomsoorten groeien (berken, haagbeuken), in het Middellandse
Zeegebied bij rotsroosjes (Cistus
species) (1) en in Schotland bij het middelst wintergroen (Pyrola media) (10). Het
zwaartepunt van de verspreiding van de paddenstoel ligt in het Atlantische
kustgebied (5).
Naam
De genusnaam Russula betekent "roodachtig", de soortnaam odorata "geurend". Er is
een kleurvariëteit van Russula
odorata beschreven (8), maar systematici hechten aan deze variëteit weinig
betekenis en beschouwen hem niet als een ondersoort.
Eetbaarheid/nut
De geurige russula is eetbaar, maar
vanwege zijn zeldzaamheid en kleine afmetingen kan men hem beter
niet voor consumptie verzamelen. De zoetige fruitgeur van de vruchtlichamen
(die na het afplukken sterker wordt) is heel karakteristiek en deed ons aan
gedroogde appeltjes denken. Anderen denken aan mirabellen of aan vruchtenjam (3,4,9).
Waar gevonden
We hebben geurige russula's
aangetroffen op schrale grasvelden bij de hoek van de Hanckemalaan en de Gast
(schuin tegenover de Rabobank), en in een beschaduwd grasveld ten oosten van de
Fazantenlaan. Op beide plaatsen onder zomereiken.