Gewone cementkorst (Diplotomma alboatrum)

De gewone cementkorst is een korstmossoort die kan worden aangetroffen op kalkhoudende steen van oude muren, niet alleen op de bakstenen maar ook op de voeg als die uit kalkzandmortel bestaat, doorgaans in halfschaduw (1,2,4,9). In ons land is het een karakteristieke soort voor kerkmuren (10), maar hij groeit bovendien op de stenen beschoeiing van dijken (o.a. op zandsteen en basalt). In het buitenland (en vroeger in Nederland) is hij soms ook aanwezig op bomen met een basische schors (3,6). Het thallus van deze soort is lichtgrijs van kleur en glad, gebarsten, of wratachtig. De apotheciën zijn zwart van kleur maar wit of grijs berijpt, aanvankelijk vlak maar later bol,  en 0,3 tot 1,2 mm  in diameter (1,2,4). Ze hebben een dunne grijze rand en zijn meestal aanwezig (3). De gewone cementkorst is een bijzonder wijdverbreide soort, die voorkomt in Afrika, Azië, Europa, Noord en Zuid Amerika, Australië en Nieuw Zeeland (5). Verwantschappen binnen de familie waartoe Diplotomma alboatrum behoort zijn onderzocht met moleculair-biologische technieken (7,8).

Naam

De genusnaam Diplotomma betekent “dubbel oog”. Alboatrum is “witzwart”. Lichen alboater en Buellia alboatra zijn synoniemen van Diplotomma alboatrum (5). Andere synoniemen zijn Buellia subdispersa, Buellia venusta, Diplotomma subdispersum, en Lecidea alboatra.

Waar gevonden

Wij hebben een groot aantal thalli van de gewone cementkorst aangetroffen op bakstenen muren van het kerkje in Midwolde (Gr.) - vooral op de west– en noordmuur.

Literatuur

1. Association Française de Lichénologie. Diplotomma alboatrum.  www.afl-lichenologie.fr.
2.Blasco-Zumeta J. Diplotomma alboatrum (Lecanorales). Flora de Pina de Ebro y su Comerco, blascozumeta.com.
3. Diplotomma alboatrum. Dorset Nature. www.dorsetnature.co.uk.
4. Diplotomma alboatrum. Fungi and Lichens of Great Britain and Ireland, fungi.myspecies.info.
5. Elix JA. Diplotomma, Australian Physciaceae (Lichenised Ascomycota). www.anbg.gov.au/abrs/lichenlist.
6. Gérault A. Diplotomma alboatrum (Hoffm.) Flot. forme saxicole calcicole. Marine, Maritime and Oceanic Lichens. www.lichensmaritimes.org
7. Lohtander K, Källersjö M, Moberg R, Tehler A (2000) The family Physciaceae in Fennoscandia: phylogeny inferred from ITS sequences. Mycologia 92:728-735.
8. Molina MC, Crespo A, Blanco A, Hladun N, Hawksworth DL (2002) Molecular phylogeny and status of Diploicia and Diplotomma, with observations on Diploicia subcanescens and Diplotomma rivas-martinezii. Lichenologist 34:509-519.
9. Schwarzweiße Krustenflechte. www.123pilzsuche.de.
10. Sparrius LB (2000) Korstmossen op oude kerken in Nederland. Buxbaumiella 52:32-36.

Terug naar de soortenlijst