Kastanjebruine schotelkorst

Kastanjebruine schotelkorst is een zeer algemeen korstmos, dat op allerlei soorten steen kan worden aangetroffen, vooral op zonnige en tamelijk stikstofrijke plaatsen (8). In heel zeldzame gevallen is het aanwezig op bewerkt hout. Het thallus van deze soort is witachtig of bleekgrijs tot grijsgroen van kleur (1) en kan behoorlijk groot worden (1 tot 10, soms 15 cm diameter). Vooral wanneer het op een horizontaal oppervlak groeit, kan het door algen bedekt raken en daardoor een groenige aanblik bieden (4). Apotheciën zijn dikwijls aanwezig, zittend, 0,5 tot 1,5 (soms 3) mm groot, en bruin, kastanjebruin of (zeer) donkerbruin van kleur. Vooral bij veroudering worden ze donker (4,7). Ze zijn echter nooit pikzwart, er blijft altijd een bruinige tint aanwezig (1). In Engeland komt op natuurlijke kalksteen een ondersoort voor (ssp. dolomitica) waarvan het thallus vrijwel geheel bedekt is met witte soralen en waarbij apotheciën vrijwel geheel ontbreken (2,5). De hoeveelheid en de samenstelling van carotenoïden in de kastanjebruine schotelkorst is afhankelijk van de mate van luchtvervuiling waaraan het korstmos is blootgesteld (6). Op grond van de aanwezigheid van bepaalde secundaire plantenstoffen (terpenoïden) kan Lecanora campestris van nauw verwante andere soorten worden onderscheiden (9,10). De fotobiont in het korstmos is een groene alg uit het geslacht Trebouxia (8). Kastanjebruine schotelkorst komt over een groot deel van de wereld voor, in ieder geval op het hele Noordelijk halfrond en in Afrika (3).

Naam

De genusnaam Lecanora is van twee Griekse woorden afgeleid: lekanè, dat “bekken”, “kom” of “schaal” betekent, en hora (“schoonheid” of “gratie”). Deze heeft betrekking op de vorm en kleur van de apotheciën. De soortnaam campestris betekent: “van de velden”.

Waar gevonden

Wij vonden dit korstmos op plaveisel van baksteen en beton, grinttegels, stenen dijkbeschoeiingen, betonnen palen, grafzerken, zwerfkeien en brokken natuursteen. Op tientallen plaatsen.

Literatuur

1. Braunscheibige Krustenflechte. Document op www.123pilzsuche.de.
2. Brodo IM, Owe-Larsson B, Lumbsch HT (1994) The sorediate, saxicolous species of the Lecanora subfusca group in Europe. Nord J Bot 14:451-461..
3. Galan el Miér C (2013) Lecanora campestris (Schaer.) Hue. Document op tubiologia.forosactivos.net [El Arbol de la Vida]
4. Gérault A. Lecanora campestris (Schaer.) Hue. Document op www.lichensmaritimes.org.
5. Gilbert OL (1984) Lichens of the magnesian limestone. Lichenologist 16:31-43.
6. Ibarrondo I, Prieto-Taboada N, Martinez-Arkarazo I, Madariaga JM (2016) Resonance Raman imaging as a tool to assess the atmospheric pollution level: carotenoids in Lecanoraceae lichens as bioindicators. Environ Sci Pollut Res 23:6390-6399.
7. Kastanjebruine schotelkorst. Soortinformatie op waarneming,nl.
8. Lecanora campestris. Document op Association Française de Lichénologie, www.afl-lichenologie.fr.
9. Lumbsch HT (1998) The use of metabolic data in lichenology at the species and subspecies levels. Lichenologist 30:357-367.
10. Malicek J, Powell M (2013) Lecanora horiza and other surprises in the Lecanora subfusca group: Lecanora campestris and L. horiza in Great Britain. British Lichen Society Bulletin 111: 66–71.

Terug naar de soortenlijst