Mandarijnkorst (Flavoplaca dichroa)
Mandarijnkorst
is een geel tot oranjegeel korstmos dat groeit op goedbelichte,
enigszins stoffige plaatsen, op kalkhoudende steen (1,3-6). Het thallus
is dun en ziet eruit als een mozaďek van eilandjes (areolen) bezet met korreltjes. Apotheciën
zijn zelden aanwezig, maar op bijgaande foto’s wel zichtbaar. Ze zien
eruit als platte, oranje schijfjes met een lichtere rand. Het oppervlak
van de schijfjes kan bochtig gebogen zijn. Mandarijnkorst is in
Nederland een vrij zeldzame tot vrij algemene soort, die men kan vinden
op horizontale delen van oude bakstenen muren rond tuinen of
kerkhoven, op grafzerken, en op stenen beschoeiingen van dijken.
In Zuid Limburg groeit hij ook op tufkrijt, en in Engeland dikwijls
op horizontaal liggende grafzerken van kalksteen of marmer
(8). Wij vonden hem bovenop een onbewerkt blok natuursteen.
Naam
De
mandarijnkorst is in het recente verleden afgesplitst van het
“citroenkorst-complex” en als een aparte soort beschreven (1). De
genusnaam Flavoplaca betekent “geelvlek", de soortnaam dichroa
“tweekleurig”. Deze heeft betrekking op het feit dat er twee
kleurvormen van het thallus bestaan: de ene is geel, de andere meer
oranje. De twee vormen kunnen op een groeiplaats naast
elkaar voorkomen (10,11). Caloplaca dichroa en Caloplaca coronata zijn synoniemen van Flavoplaca dichroa (6). Volgens sommige geleerden is Caloplaca coronata echter een andere soort, die beperkt is tot Zuid-Europa (1,7,11). Verwantschappen binnen de Teloschistaceae, de familie waartoe de mandarijnkorst behoort, zijn onderzocht met moleculair-biologische technieken (2,5).
Waar gevonden
Wij
hebben thalli van de mandarijnkorst gevonden op een blok natuursteen
dat in de zuidwestberm van De Akkers (straat) in Kommerzijl ligt, iets
ten noorden van het punt waar een wandelpad naar het NAM park op De
Akkers uitkomt.
Literatuur
1. Arup U (2006) A new taxonomy of the Caloplaca citrina group in the Nordic countries, except Iceland. Lichenologist 38:1-20.
2. Arup U, Sřchting U, Fröden P (2013) A new taxonomy of the family Teloschistaceae. Nordic J Bot 31:16-83.
3. Association Française de Lichénologie. Caloplaca coronata. Document op www.afl-lichenologie.fr.
4. Caloplaca dichroa. Document op www.dorsetnature.co.uk [Dorset Nature].
5. Gaya E, Navarro-Rosinés P, Llimona X, Hladun N, Lutzoni F (2008) Phylogenetic reassessment of the Teloschistaceae (lichen-forming Ascomycota, Lecanoromycetes). Mycol Res 112:528-546.
6. Gérault A. Caloplaca dichroa Arup. Document op www.lichensmaritimes.org.
7. Muchnik E, Wilk K, Vondrák J, Frolov I (2014) Contribution to the knowledge of the genus Caloplaca in Central European Russia. Pol Bot J 59:263-270.
8. Powell M., Vondrák J (2012) Yellow sorediate crusts called Caloplaca citrina in England. British Lichen Society Bulletin 110 :20-24.
9. Simms MJ (2016) Caloplaca dichroa Arup. Document op www.habitas.org.uk/lichenireland [Lichen Ireland].
10. Vondrák J, Ríha P, Arup U, Sřchting U (2009) The taxonomy of the Caloplaca citrina group (Teloschistaceae) in the Black Sea region; with contributions to the cryptic species concept in lichenology. Lichenologist 41:571-604.
11. Wilk K (2011) New or noteworthy records of Caloplaca (Teloschistaceae) from Poland. Mycotaxon 115:83-98.
Terug naar de soortenlijst