Reuzenchampignon (Agaricus augustus)



De reuzenchampignon is een
paddenstoel die zijn naam eer aan doet. De hoed van volgroeide exemplaren kan
een diameter van 25 centimeter bereiken. De basiskleur van de hoed is beige,
maar het hoedoppervlak is bedekt met roodbruine vezels die in het centrum
dichter bijeen staan dan aan de rand. De plaatjes aan de onderzijde zijn
aanvankelijk bleekroze om via bruinroze uiteindelijk te verkleuren tot donker
chocoladebruin. De steel van de paddenstoel is 2 tot 4 centimeter dik en
voorzien van een hangende witte ring. Beneden die ring is hij bedekt met witte
of roodbruine schubben. Bij kneuzing verkleurt het steeloppervlak geel (2). De
reuzenchampignon is een weinig algemene soort die leeft van de afbraak van dood
plantaardig materiaal. Hij groeit op open plekken in bossen, aan bosranden en
onder bomen in parken en tuinen (1). De paddenstoel schijnt menselijke
activiteit goed te verdragen, want hij verschijnt dikwijls op plaatsen waar
de bodem is omgewoeld of verstoord (4).
Naam
De genusnaam Agaricus is een oude aanduiding voor een paddenstoel. Psalliota augusta is een synoniem van Agaricus augustus. De soortnaam augustus betekent "majesteitelijk"
of "statig" (4,8). Dat de zwam vanwege de maand van zijn verschijnen augustus zou zijn genoemd, zoals door
sommigen wordt beweerd, is niet erg waarschijnlijk. De Engelse naam voor de
paddenstoel (“the Prince”) is een goede omschrijving van de Latijnse soortnaam augustus.
Eetbaarheid/nut
De reuzenchampignon is uitstekend
eetbaar. Champignons langs wegen of op vervuilde grond kan men echter beter
laten staan, want het mycelium kan zware metalen zoals cadmium tot zeer hoge
concentraties (> 50 mg/kg drooggewicht) in zijn vruchtlichamen ophopen (3,5,7).
Ook het element selenium is in relatief hoge concentraties in de zwam
aangetroffen (6). Jonge, verse exemplaren van de paddenstoel ruiken naar
bittere amandelen. Die geur wordt veroorzaakt door vluchtige chemische stoffen,
zoals benzaldehyde, benzylalcohol en 4-hydroxybenzaldehyde (10). Oude
reuzenchampignons zijn dikwijls aangetast door insektenlarven (8).
Waar
gevonden
Wij hebben reuzenchampignons gevonden
in de westberm van de Gast (op meerdere plaatsen) en in de oostberm van de
Rijksstraatweg. Steeds tussen gras en inderdaad dikwijls op plaatsen waar de
berm was omgewoeld. Hoewel de paddenstoel volgens de literatuur een voorkeur
heeft voor naaldbomen (1,2,9) vonden wij hem steeds bij zomereiken.
Literatuur
1.
Agaricus augustus Fr. - The Prince. Webdocument op www.first-nature.com.
2. Graebner H u.Ä. Riesen-Champignon.
Webdocument op de.wikipedia.org.
3. Neukom HP
(2005) Métaux toxiques dans les champignons comestibles. Danger pour la santé
des consommateurs? Bulletin Suisse de Mycologie 15: 170–172.
4.
Rockefeller A a.o, Agaricus augustus.
Webdocument op
en.wikipedia.org.
5. Seeger R. (1978) Cadmium in
Pilzen. Z.Lebensm.Unters.-Forsch. 166:23-34.
6.
Stijve T (1977) Selenium content of mushrooms. Z.Lebensm.Unters.-Forsch.
164:201-203.
7.
Stijve T, Besson R (1976) Mercury, cadmium, lead and selenium content of
mushroom species belonging to the genus Agaricus.
Chemosphere 2:151-158.
8.
Volk T (2002) Agaricus augustus, the
Prince. Webdocument op
botit.botany.wisc.edu/ toms_fungi.
9.
Wood M (2010) Agaricus augustus.
Webdocument op www.mykoweb.com.
10.
Wood WF, Watson RL, Largent DL (1990) The odor of Agaricus augustus. Mycologia 82:276-278.
Terug naar de soortenlijst