Verzonken schriftmos (Pseudoschismatomma rufescens)
Verzonken
schriftmos groeit op loofbomen met een gladde, voedselrijke stam,
vooral essen, maar ook esdoorns, hazelaars, beuken en iepen (6,9) en
soms berken en populieren (5). In Griekenland is het aangetroffen
op stammen van de oosterse plataan (2). De groeiplaatsen liggen een
groot deel van de dag in de schaduw en de luchtvochtigheid is er hoog
(1,7). Het thallus van deze soort heeft een grijsbruine tot bruinroze
kleur en is vrij dik. De apotheciën zien eruit als zwarte, onberijpte
sliertjes. Ze zijn enkelvoudig of vertakt (in tweeën of in drieën) en
in het thallus verzonken (1,9). De soort was vroeger zeldzaam maar
heeft zich in de afgelopen decennia explosief uitgebreid (4,8). Volgens
een recent rapport profiteert hij mogelijk van het warmer en natter
worden van het klimaat (8). De alg in het korstmos behoort tot het
geslacht Trentepohlia (1,9).
Naam
De soortnaam rufescens
betekent “roodachtig” of “rood wordend”, dit heeft vermoedelijk
betrekking op het thallus dat een bruinroze tint kan hebben. Pseudoschismatomma betekent: “op Schismatomma lijkend”. En Schismatomma betekent “spleetoog”. Dit slaat wellicht op de aanblik van de apotheciën. Opegrapha rufescens is een synoniem van Pseudoschismatomma rufescens
(3). Op grond van moleculair-biologisch onderzoek werd verzonken schriftmos in een
andere familie geplaatst en kreeg een andere genusnaam (3).
Waar gevonden
Wij
hebben dit korstmos gevonden aan de oostzijde van een stam van
een es, langs een wandelpad door het natuurgebied Bloemkampen bij
Hulshorst.
Literatuur
1. Association Française de Lichénologie. Pseudoschismatomma rufescens. Document op www.afl-lichenologie.fr.
2. Christensen SN (2014) The epiphytic lichen flora of Platanus orientalis stands in Greece. Willdenowia 44:209-227.
3. Ertz D, Tehler A, Irestedt M, Frisch A, Thor G, Van der Boom P (2015) A large-scale phylogenetic revision of Roccellaceae (Arthoniales) reveals eight new genera. Fungal Diversity 70:31-53.
4. Flora. Flechtenkundliche Arbeitsgemeinschaft Nordwestdeutschland. Document op www.flechten-ag-nordwest.de.
5. Kubiak D, Osyczka P (2019) Tree avenues as reservoir for epiphytic lichens in deforested landscapes. Herzogia 32:398-420.
6.
Osyczka P, Kubiak D (2020) Data on epiphytic lichens and their
host-trees in relation to non-forested areas and natural deciduous
lowland forest. Data in Brief 31:105711.
7.
Trass H, Vellak K, Ingerpuu N (1999) Floristical and ecological
properties for identifying of primeval forests in Estonia. Ann Bot Fenn
36:67-80.
8. Van der Kolk HJ, Sparrius L, Aptroot A (2020) Monitoring voor ammoniak met korstmossen in Friesland 2019. BLWG-Rapport 2020.
9. Verzonken schriftmos. Document op nl.wikipedia.org.
10.
Zarabska-Bozejewicz D (2016) Lichens in the agricultural land of Poland
- Diversity, threats and protection: A literature review. Acta Mycol
51:1076.
Terug naar de soortenlijst